(H2N2)-Nhà máy lọc dầu là nơi thực hiện các quá trình chế biến dầu thô thành các sản phẩm dầu mỏ. Cơ cấu về các sản phẩm dầu mỏ phải đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ của thị trường theo từng khu vực và sự phân chia sản xuất trên phạm vi thế giới.
Ngoài ra, nhà máy lọc dầu phải đảm bảo chất lượng cho các sản phẩm sản xuất từ nhà máy theo các tiêu chuẩn chất lượng đã qui định.
Một góc nhà máy lọc dầu Dung Quất
1. Mục đích của nhà máy lọc dầu.
Mục đích của nhà máy lọc dầu có thể phát họa theo sơ đồ sau:
Ngoài ra, nhà máy lọc dầu còn cung cấp một lượng nguyên liệu rất lớn cho
ngành công nghiệp hóa dầu như: dung môi, sợi nhân tạo, nhựa, hóa chất cơ bản, phân bón, …
Qui trình chế biến của nhà máy lọc dầu được minh họa trong sơ đồ sau:
2. Nhiệm vụ của nhà máy
2.1 Tiếp nhận và vận chuyển dầu thô
Có thể tiếp nhận một lượng lớn dầu thô về cả số lượng lẫn chủng loại, nhằm tránh sự tác động của sự biến động rộng lớn về nguồn nguyên liệu và có thể cấu thành nguyên liệu phù hợp với chế độ công nghệ của nhà máy nhằm đáp ứng được yêu cầu về cơ cấu sản phẩm dầu mỏ của thị trường. Có thể tiếp nhận bằng cầu cảng hoặc đường ống.
2.2 Chế biến dầu thô
Thực hiện các quá trình chế biến dầu thô thành các sản phẩm dầu mỏ hay chất nền.
2.3 Kiểm tra chất lượng
Thực hiện việc kiểm tra chất lượng các nguyên liệu và sản phẩm của nhà máy nhằm theo dõi các quá trình chế biến và đảm chất lượng cho các sản phẩm tạo thành.
3. Các quá trình chế biến trong nhà máy lọc dầu
Tùy vào nguyên liệu dầu thô và mục đích của nhà máy lọc dầu mà qui trình công nghệ chế biến rất khác nhau. Nhưng nhìn chung, quá trình chế biến tổng thể của nhà máy lọc dầu có thể mô tả như sơ đồ sau:
Sơ đồ chế biến dầu thô
Tuy nhiên, các quá trình chế biến trong các nhà máy lọc dầu luôn bao gồm các bộ phận sau:
3.1 Quá trình phân tách
Tạo ra các phân đoạn cơ sở nhằm đáp ứng mục đích sử dụng cho các quá trình chế biến tiếp theo (chưng cất, trích ly…).
3.2 Quá trình chuyển hoá
Nhằm tạo ra các phân tử mới có tính chất phù hợp với sản phẩm sử dụng (alkyl hóa, isomer hóa, reforming, cracking,…).
3.3 Quá trình xử lý
Nhằm loại bỏ các tạp chất không mong muốn có mặt trong thành phần các phân đoạn và sản phầm, nhằm đáp ứng yêu cầu làm nguyên liệu cho quá trình chế biến tiếp theo hay đạt chất lượng sản phẩm thương phẩm.
Sơ đồ phân tách dầu thô
3.4 Các quá trình bảo vệ môi trường
Bao gồm các quá trình xử lí môi trường nhằm bảo đảm an toàn môi trường làm việc và môi trường tự nhiên xung quanh nhà máy (bao gồm các quá trình xử lý khí, nước thải, chất thải, khí chua …).
Thang quy đổi giữa các dạng năng lượng
1 tấn dầu thô = 1 TOE (tons oil eguivalent)
1 tấn than đá = 0,66 TOE
1000 m3 N.Gas = 0,99 TOE
1000 Kw điện = 0,222 TOE
Toàn cảnh một nhà máy lọc dầu tại Iraq
