Axit và chất bazơ dùng nhiều và rất rộng rãi trong các ngành kỹ nghệ. Trong khi tiếp xúc, sử dụng, nếu không đề phòng tác hại, sẽ xảy ra những tổn thương nguy hiểm cho công nhân.
I. Tổn thương do axit : HCl, HNO3, H2SO4, v.v…
a. Nguyên nhân
Vì uống nhầm lọ đựng axit với các chai thuốc, hoặc chai rượu
Do nghề nghiệp: Sản xuất axit, bình ăcquy, thuốc nổ, phân hóa học, v.v…
b. Triệu chứng
Bỏng ở da. Do axit dây vào, vết bỏng màu vàng hoặc đen. Rất đau đớn, bỏng ăn sâu vào tận tổ chức cơ. Bỏng nhiều gây tình trạng choáng
Bỏng ở mắt. Gây đau đớn rất khó chịu, chói mắt., lòng trắng mắt bị đục ngầu, bỏng nặng thì không nhìn thấy nữa.
Bỏng ở bộ máy tiêu hóa. Do uống nhầm hoặc tự tử. Có cơn đau dữ dội, bệnh nhân kêu la, nôn mửa: chất nôn màu nâu, có mùi axit, có trường hợp 4 – 5 giờ sau dạ dày, ruột bị thủng.
c. Điều trị
Bỏng ở da. Phải trung hòa chất axit
Rửa ngay vết bỏng với nước, phải tranh thủ từng giây để vết bỏng đỡ nặng
Trung hòa chất axit, rửa bằng dung dịch Natrihicacbonat.
Bỏng ở mắt. Cho uống ngay dung dịch Natrihicacbonat.
II. Tổn thương do bazơ: NaOH, KOH, bồ tạt, Amoniac
Những tổn thương do chất kiềm cũng tương tự như tổn thương do axit
Do uống nhầm: hiếm, vì mùi vị khó chịu, uống nhầm dễ nôn ọe ra ngay
Nhiễm độc nghề nghiệp: Trong kỹ nghệ làm xà phòng, kỹ nghệ dùng chất dầu, thuốc nhuộm, xưởng giặt quần áo v.v…
a. Triệu chứng
Bỏng ở da: bỏng rộng sâu hơn so với axit, bỏng nhẹ thì gây vết loét, và hay chảy nước.
Bỏng bộ máy tiêu hóa: đau rất dữ dội ở miệng, lưỡi, hầu, thực quản, bụng. Nếu nặng thì chết vì sưng hầu, thực quản hoặc thủng dạ dày.
Nếu không chết, thường xảy ra biến chứng co thắt thực quản
b. Điều trị
Bỏng ở da. Tiến hành như chữa bỏng axit, chỉ khác là trung hòa chất bazơ bằng axit nhẹ như dấm
Bỏng ở bộ máy tiêu hóa
Thương bị sưng hầu khó thở, nên có khi phải mở khí quản
Nước bọt thường tiết ra nhiều và lâu nên phải chữa bằng Clorat Pôtát.
c. Phòng bệnh
Phòng hộ cá nhân phải tốt và đầy đủ
Thường xuyên phải rửa tay và xúc miệng bằng chất trung hòa, không ăn uống hút thuốc trong quá trình làm việc.
Sau khi làm việc phải tắm rửa, thay quần áo
Khám sức khỏe định kỳ
Mạnh Hoanh
Nguồn thietbihoachat.com
